DOOR STEVEN VANONCKELEN. Tyfonen, bijensterfte, overstromingen: stuk voor stuk natuurverschijnselen die steeds vaker opduiken. De menselijke impact is niet meer te ontkennen want onze aarde heeft zijn limieten stilaan bereikt. Zelfs ontkenners van de klimaatverandering beginnen aan hun meningen te twijfelen. Maar het is crisis dus wordt er in de eerste plaats bespaard op … het milieu. Jammer, want elke goede lange-termijn planner zou het milieu bovenaan zijn agenda moeten stellen!

Verandering van bossen in berggebieden

De voorbije 4 jaar werkte ik als doctoraatsstudent bij de afdeling Geografie van Aard- en Omgevingswetenschappen. Aan de hand van satellietbeelden bestudeerde ik de verandering van bossen in berggebieden, waarbij ik voornamelijk focuste op de Roemeense Karpaten. Het zal u misschien verbazen, maar in dit gebied was er een beperkte stijging van bossen tussen 1985 en 2010. De grootste veranderingen van bossen waren bovendien te verklaren door menselijke ingrepen: verandering van economisch systeem na de val van het communisme, een toename in bescherming sinds de toetreding tot de EU, etc.

De limieten van onze planeet

Het moet gezegd: de milieu standpunten van de Europese lidstaten zijn op wereldvlak algemeen vrij progressief. Maar de westerse landen hebben natuurlijk gemakkelijk praten aangezien de meeste bossen in onze regio al lang verdwenen zijn, grondstoffen massaal uit andere landen worden geïmporteerd en er zelfs schone lucht wordt aangekocht. De limieten van de aarde zijn stilaan bereikt. Maar op een echte kentering blijft het nog even wachten, zo rijdt de elektrisch auto nog steeds op… fossiele brandstoffen. En schaliegas ontginning is sterk in opmars omdat het landen als USA weer zelfvoorzienend en dus minder afhankelijk maakt, met desastreuze gevolgen voor tot nog toe onontgonnen gebieden (zie foto). Het is dringend tijd om een echte economische waarde op de natuur te kleven, dat zou pas een goede beursinvestering zijn! Een publicatie uit 1997 van Costanza (et al.) schatte de waarde van de biosfeer al op zo’n 1 tot 3 keer het bruto nationale product van de hele wereld, toch ook al zo’n 18 triljoen US dollar.

Think globally, act locally, change personally

Akkoord, veel ligt in handen van de beleidsmakers en hun beslissingen. Maar de laatste decennia is de publieke opinie kritischer, mondiger en daadkrachtiger geworden. Kom dus zeker uit voor je mening en handel er ook naar. Zo kocht ik dit jaar geen kerstcadeaus, maar knutselde ik enkele bijenhotels in elkaar die de dalende bijenpopulatie in Vlaanderen moeten helpen. Kijk bijvoorbeeld ook eens op een 2de handssite voor je iets koopt: meestal duurzamer en goedkoper! Wanneer je ergens niet mee akkoord bent, wees dan ook assertief en spreek de persoon erop aan. Binnen het Metaforum van de KU Leuven werden er reeds visieteksten geschreven rond KU Leuven Klimaatneutraal 2030 en duurzame ontwikkeling van bossen, hopelijk komen hier rond ook concrete acties.

En zoals de KU Leuven ooit zei: ontdek de wereld, begin bij jezelf! Mijn doctoraat bij de KU Leuven is alvast bijna klaar en ik startte net als projectleider bij het Agentschap Natuur en Bos waar ik o.a. een ecoduct zal bouwen over de Brusselse ring ter ontsnippering van het Zoniënwoud.