DOOR FREDERIK DEMAN EN JAN BLYKERS. Vanaf nu mogen enkel artsen, tandartsen, vroedvrouwen en erkende homeopaten homeopathische middelen voorschrijven. Het gevolg van het koninklijk besluit dat minister van volksgezondheid Laurette Onkelinx goedgekeurd kreeg. Niet toevallig ten tijde van een ontbonden parlement, want het onderwerp ligt al jaren op tafel, maar stuitte op elk mogelijk verzet. Maar waarom? Waarom doet deze erkenning meer kwaad dan goed?
Frederik Deman en Jan Blykers
De wet Colla verplicht ons al sinds 1999 om een registratieregeling uit te werken voor vier niet-conventionele praktijken, waar homeopathie er een van is (naast acupunctuur, osteopathie en chiropraxie). Tot nu kon namelijk (letterlijk) iedereen zichzelf homeopaat noemen, wat zijn opleiding of achtergrond ook was. De erkenning zou wanpraktijken aan banden moeten leggen en een degelijke opleiding eisen van elke uitoefener. Een goede zaak, denkt de buitenstaander: daar kan je toch niet tegen zijn? De reacties maken duidelijk dat dit besluit niemand – en al helemaal niet de universitaire gemeenschap – gelukkig maakt, maar een groter onrecht blijft wonderbaarlijk buiten schot: homeopathie wordt al jaar en dag terugbetaald door onze mutualiteiten.
Terreinwinst door twijfel
In de media levert de werkzaamheid van homeopathie al eens een sappige discussie op, maar in academische middens is de discussie na jaren onderzoek en torenhoge bewijzen al lang uitgedoofd: homeopathie werkt niet. Niet beter dan placebo. De erkenning haalt dus niet de kwakzalvers uit de rangen van goedbedoelende genezers, ze geeft onterechte credibiliteit aan een discipline die geen enkel bestaansrecht heeft. Ze insinueert dat er een vakkundige manier is om aan homeopathie te doen, terwijl de wetenschap al jaren het omgekeerde uitroept.
Het ministerie van volksgezondheid verwacht natuurlijk dat elke arts verantwoordelijk is voor zijn (be)handelingen en dus enkel zaken voorschrijft die de patiënten helpen. De aanvaarding van de niet-conventionele behandelingen in de gezondheidszorg schuift ze op die manier door naar de arts, tandarts en vroedvrouw. Maar we moeten niet blind zijn voor de realiteit: met de erkenning haalt de homeopathie een grote symbolische slag thuis. Academisch hebben ze de strijd verloren, dus ze kunnen enkel terrein winnen door twijfel te zaaien. Dat is wat deze erkenning zo problematisch maakt: het is koren op de verkeerde molen.
Duurder dan kraantjeswater
Het grote maatschappelijk probleem vinden we echter even stroomafwaarts: bij het kostenplaatje. Homeopathie werkt enkel en alleen als placebo en placebo werkt enkel als je erin gelooft. En het spreekt voor zich dat je daar naast een dure naam ook een minstens marktconforme prijs voor nodig hebt. Een homeopathisch middel bevat evenveel actief product als elk ander glas water dat (bijna) gratis uit de kraan komt, maar als het flesje 70 euro kost, dan geloof je al wat gemakkelijker dat het werkt. Ik ken weinig andere legale manieren om zo snel geld te verdienen. Geneeskunde is bovendien het schoolvoorbeeld van een sector met een prijsinelastische vraag: wat het ook kost, voor je gezondheid heb je er het geld voor over.
We betalen allemaal mee
Het tart dan ook elke verbeelding dat homeopathie door alle Belgische mutualiteiten terugbetaald wordt, soms zelfs tot 75%. Niet-conventionele consultaties en behandelingen kosten op die manier tientallen miljoenen aan ons gezondheidszorgsysteem. Je kan een principiële lans breken voor vrijheid van therapiekeuze, maar maatschappelijke middelen aanwenden om kunstmatig dure placebo’s aan de man te brengen, is wel enkele bruggen te ver. Wanneer het om reguliere geneesmiddelen gaat, dan zijn we in de terugbetaling zo streng dat we enkel de prijs van het generisch middel vergoeden. Een generisch middel heeft elke actieve stof en eigenschap gemeen met het merkproduct. Welnu, als we dezelfde logica zouden hanteren voor homeopathische middelen, en een homeopathisch middel is perfect inwisselbaar met een glas water zoals een Dafalgan inwisselbaar is met zijn generisch equivalent, dan zouden we hooguit de prijs van het kraantjeswater (minder dan een halve eurocent per liter!) mogen terugbetalen. Het gezondheidszorgsysteem kreunt nu al onder de vele besparingen en ook de volgende legislatuur gaat waarschijnlijk middelen zoeken binnen ons gezondheidszorgsysteem. Wel, wat ons betreft is de eerste besparing niet ver te zoeken.
Maar de terugbetaling steunt niet alleen financieel deze behandelingen, het geeft ze er ook nog een flinke schep geloofwaardigheid bovenop. Wie is de patiënt om de mutualiteiten hun oordeel in twijfel te trekken? En wie is de arts om de patiënt een terugbetaald product te ontzeggen? We weten wel beter, onze opleiding zit vol met “evidence-based medicine”, maar in de dagelijkse praktijk wordt de wetenschap gekaapt en vertroebeld door beleidsbeslissingen als dit.
Daarom, beste beleidsmakers, beste mutualiteiten: gebruik de wetenschap in plaats van ze in de weg te staan. Moedig de kwakzalverij niet aan met een erkenning die het niet verdient, maar beperk vooral de terugbetaling tot dat wat mensen objectief geneest. De erkenning is op zich een tenenkrullende aanfluiting van de biomedische wetenschap, maar het is de terugbetaling die de dramatische impact op onze gezondheidszorg heeft. Laat daar ook alstublieft het debat over gaan.
KU Leuven blogt 
Ik wil nog even een paar kritische reflecties omtrend EBM kwijt en waarom het niet zwart-wit geïnterpreteerd mag worden:
-Placebo is werkzaam, en die werkzaamheid is beïnvloedbaar: prijs van placebo verhogen is doeltreffendheid verhogen, een placebo vervangen door een nocebo (placebo die wel bijwerkingen geeft zonder werkzaam te zijn voor hetgeen waarvoor het getest wordt) verhoogt ook de werking.. Dus een dure placebo met bijwerkingen werkt beter dan een goedkoop placebo zonder bijwerkingen. Ik kan het mij persoonlijk zeer moeilijk inbeelden, maar zo is het. Je snapt dan meteen dat placebo-controle als artificiële grens tussen ja dan niet werkzaamheid een grijze zone is.
-Die methode van keuren (placebo-controlled dus) is zeer gevoelig voor study-design & study-population bias. Bvb bij vrouwen heeft sildenafil geen merkbaar effect boven placebo. Ook bij mannen zonder erectiestoornissen. En bij mannen met erectiestoornissen heeft sildenafil geen toegevoegd effect op de neusloop vgl met placebo. Dus dat vereist zeer nauwe afleining van doelpubliek, en die verschilt soms van wat vermoeden zou worden vanuit het farmacologisch effect (Bvb Softenon dat nu gebruikt wordt in sommige types beenmergkanker)
-publication bias zoals eerder aangekaard. Positieve effecten worden gemakkelijker gepubliceerd. En pre-market worden gegevens soms weerhouden door farma.
-Zelfs zonder publication bias, moet je soms een doorgewinterde statisticus zijn om het effect van een geneesmiddel te kunnen meten, begrijpen, bespreken, … En effect is nog geen causaliteit, dat nog geen predictibiliteit is etc. Het recentelijk aangewakkerd debat over antidepressiva bewijst het nog maar eens: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18505564 en http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22136980 Dit zijn best wel advanced statistische kwesties als je verder dan de abstract gaat kijken.
-Het argument die pro-homeopathie steeds opnieuw aanhalen. Het is wat het is, ik zet het enkel bij omdat het wijst op de relativiteit van EBM. Er bestaan weldegelijk artikels die een beperkt doch meetbaar effect vinden van homeopathie, breder dan case-report. Meestal in de homeopathische literatuur, maar af en toe toch ook in tijdschriften als Rheumatology. In grotere studies ziet men weliswaar zelden een positief effect echter, maar ook een negatief effect is meestal niet de regel. Dus EBM laat meestal niet toe enige werkzaamheid te weerhouden noch te weerleggen wat betreft homeopathie.
-Als men de klok terugdraait naar het ontstaan van homeopathie, en daar dan de statistieken neemt: daar zou je wel een positief effect krijgen. Zo schadelijk was de toenmalige traditionele geneeskunde… Een placebo, om de definitie te eerbiedigen in het licht van de toenmalige realiteit, zou lege artis op z’n allerminst uit een snee moeten bestaan. Ja dan is het positief effect niet ver gezocht. Maar dit bewijst dat ‘evidence’ een veranderlijk begrip is afhankelijk van wetenschappelijke vooruitgang etc.
Dan wil ik nog op deze 2 hersenkronkels eindigen: 1) Onze geometrie is ook maar rond axioma’s gebouwd, dus ook afgeleiden van geometrie als architectuur enzo. En toch kan men bruggen bouwen. 2) Voor aandoeningen zoals fibromyalgie, waar traditionele geneeskunde met de handen in de haren zit (bvb de pijn van fibromyalgie beantwoordt dikwijl slechts weinig op zeer sterke pijnmedicatie als morfine). Is het in dergelijke aandoeningen niet gerechtvaardigd om “outside the box” te denken?
Hubert, met uw laatste commentaar ga je toch een paar keer grondig uit de bocht hoor. Ik weet dat de discussie toch tot in de oneindige eeuwigheid zou duren als het van jou afhing, maar hoewel ik ook wel eens van een stevige discussie geniet, beperk ik mij in de examens liever tot de gemakkelijkste binnenkopper:
In een placebo en een nocebo zitten exact evenveel werkzame stoffen, het is enkel het (ingebeelde) effect dat anders is. Een nocebo-effect treedt bijvoorbeeld op als je zegt dat het pilletje een enorm straf medicijn is aan een haast onverantwoord hoge dosis. En voorwaar, de patiënt zal zich groggy voelen na inname. Niemand heeft hier ooit het placebo- of nocebo-effect ontkend (heb je de tekst eigenlijk gelezen? We hebben het erover in paragraaf 3, 5 en 6) en het gebruik ervan in de klinische praktijk getuigt van een vrij paternalistische visie op de geneeskunde (liegen tegen de patiënten “voor hun eigen goed”), iets waar we de laatste jaren toch eerder van weg proberen te sturen. Maar goed, dat is alweer een heel andere discussie.
Wikipedia: “The term “nocebo response” originally meant only an unpredictable and unintentional belief-generated injurious response to an inert procedure, but there is an emerging practice of labelling drugs that produce unpleasant consequences as “nocebo drugs” meaning that the term “nocebo response” may be used to label an intentional, entirely pharmacologically-generated and quite predictably injurious outcome that has ensued from the administration of an active (nocebo) drug.”
Allicht kan men het op een akkoordje smijten dat er verschillende definities voor het begrip “nocebo’s” zijn?
En ja, een goed deel van het gesprek gaat hier inmiddels over EBM en hoe dit zich tot homeopathie verhoudt. Ik denk dat dit net de kern is van mijn vorige post: Hoe EBM een relatief begrip kan zijn, wat soms een iewat wazige aftekening geeft tussen wat wel en niet evidence-based is.
Succes met de examens, kop ze binnen.
Er zijn verschillende niveau’s van EBM en dus niet alleen RCT’s. EBM volgens het Oxford protocol neemt ook level 1 in beschouwing namelijk case reports. Milos Jenicek geeft in zijn studie “Clinical case reporting in EBM” 37 redenen aan waarom case reports zinvol kunnen zijn. Hij heeft het dus over de reguliere geneeskunde.
Ik noem er hier een paar.
– onderwijsredenen: gewonen casussen, ongewone casussen, niet gelukte casussen.
– onderzoeksredenen: hypothese; validatie; confirmatie; onverwachte nevenwerkingen
Bij de presentatie altijd zeggen waarom je deze casus voorstelt en in welke context. Wat is er nu al geweten over dit soort casussen? Welke uitdaging is er? Wat willen wij aantonen?
Presentatie moet de volgende elementen bevatten:
– Evolutie
– Expected results
– Succes cases without discussion
– Richtlijn voor verder onerzoek
Doel: te komen tot een guidline paper.
Link naar tijdschriften die case reports publiceren en voorwaarden
http://www.hindawi.com/crim/pediatrics/guidelines
De homeopathische literatuur bevat wereldwijd ontelbare case reports.
Een interessante studie is verder de EPI – 3 studie van professor Begaud, departement farmacologie te Bordeaux. Als non- believer toont hij aan dat zelfs een huisarts die een klein beetje homeopathie toepast al een verschil uitmaakt qua volume voorschriften van reguliere medicatie. Interessant toch, zou ik zeggen als het gaat over kostenbesparing om dan nog maar te zwijgen over de mindere kosten door minder iatrogene effecten.
Ik vroeg u om een definitie van wat u verstaat onder homeopathie. Dat is toch geen moeilijke vraag, ofwel? U zegt enkel dat artsen te kwistig zijn met het voorschrijven van medicatie. Dat zal ik niet betwisten. Water verkopen is een mooie manier om de patiënt toch met iets naar huis te sturen. Gewoon niks voorschrijven is bad for (your) business.
Dag Geert,
Graag laat ik jou de definitie van de homeopathische praktijk zoals hij in de kamer Homeopathie in het kader van de wet Colla aangenomen is.
Ik zou toch ook nog even willen zeggen dat ik geen “business” doe. Ik ben huisarts en het behandelen van patiënten is geen business. Net zoals elke enkel regulier werkende huisarts is ook mijn bekommernis om de patiënten die op mij beroep doen een zo goed mogelijke zorg toe te dienen.
Hier volgt de definitie.
Definitie van de homeopathische praktijk:
De homeopathie is een medische behandeling die ontwikkeld werd door de Duitse geneesheer Dr. Samuel Hahnemann (1755 – 1843) op basis van het ancestrale principe van de gelijkheid (*). De homeopathie is gebaseerd op drie basisprincipes:
– de individualisatie (inbegrepen de globalisering van het symptomenbeeld van de patiënt),
– de gelijkheid (tussen de symptomen van de patiënt en deze verkregen door proving (*)) en
– de dynamisatie (specifiek proces van bereiding van homeopathische geneesmiddelen (*)).
Het doel van de homeopathische behandeling is het verkrijgen van een therapeutisch effect op de symptomen én een verhoging van het algemene gezondheidsniveau van het te behandelen levend wezen, door de toediening van een gelijkend, gedynamiseerd en eventueel verdund geneesmiddel om zodoende nevenwerkingen zo klein mogelijk te houden.
De homeopathische praktijk bestaat er dus concreet in dat op basis van de individuele symptomen van de patiënt een homeopathisch geneesmiddel wordt voorgeschreven dat bij een gezonde persoon tijdens een proving gelijkende symptomen veroorzaakt heeft: “similia similibus curentur” ofwel “het gelijke met het gelijkende genezen”. Naast de eventuele klassieke diagnosestelling ( anamnese, klinisch onderzoek, indien nodig aangevuld met bijkomende onderzoekingen) worden fysische, emotionele, mentale, constitutionele, etiopathogenetische, biografische en omgevingsfactoren in acht genomen om tot een voorschrift van een homeopathisch geneesmiddel te komen.
Voetnoten:
*Ancestrale principe van de gelijkheid: het principe van de “gelijkheid” is een oerprincipe reeds vermeld door Hippocratus en universeel in tijd en plaats. “Similia similibus curentur”.
*Proving: bij een proving wordt een gedynamiseerd (verdund én gepotentieerd) basisproduct/geneesmiddel, getest op gezonde personen. Een symptoom weerhouden door proving is meer betrouwbaar als het tenminste door een tweede proving bevestigd wordt en nadien nog eens geverifieerd wordt in de dagelijkse praktijk (klinische verificatie).
° Andere bronnen kunnen het symptomenbeeld van een homeopathisch geneesmiddel vervolledigen zoals er zijn:
– vergiftigingssymptomen (gekende overdosis),
– symptomen door chronische toxische blootstelling,
– symptomen die het gevolg zijn van blootstelling aan sub – toxische dosissen van gedynamiseerde geneesmiddelen, met nog steeds meetbare concentraties onder toxisch niveau.
– sommige symptomen die niet geobserveerd en beschreven zijn gedurende de proving op gezonde vrijwilligers kunnen door de inname van het homeopathisch geneesmiddel bij een ziek levend wezen tot uiting komen en genezen worden. Indien deze genezen symptomen bij verschillende innames geverifieerd zijn, worden deze symptomen opgenomen in de homeopathische Materia Medica alwaar zij aangeduid worden als “klinische symptomen”. Deze symptomen kunnen zo het geneesmiddelenbeeld vervolledigen.
° Het symptomenbeeld van één bepaald geneesmiddel op basis van deze verschillende observaties weerhouden, wordt vermeld in de homeopathische Materia Medica.
° In het Repertorium worden deze symptomen verzameld en geclassifieerd in rubrieken.
*Specifiek proces van bereiding van homeopathische geneesmiddelen:
– Monografie: een publicatie met een volledige beschrijving van het gebruikte basis materiaal en de wijze van bereiding. Als basis materiaal voor de bereiding van homeopathische geneesmiddelen worden gebruikt: alle substanties van het mineralen -, dieren – , mensen – en plantenrijk; synthetische chemische producten en zelfs producten van electromagnetische oorsprong kunnen dienen als basis materiaal voor de bereiding van een homeopathisch geneesmiddel. Deze nauwgezette en gedetailleerde beschrijving van de oorsprong van het basis materiaal is van primordial belang. Naar deze beschrijving moet bij elke proving of bij elke presentatie van klinische casussen verwezen worden.
– Bereiding:
° De aard en de precieze samenstelling van elk basis materiaal alsook het fabricatieproces zijn op een nauwgezette manier beschreven in de monografieën die gepubliceerd zijn in de Europese pharmacopee of in andere pharmacopeën erkend in Europa.
° Het homeopathisch geneesmiddel wordt verkregen door opeenvolgende, herhaalde stappen:
– de deconcentratie: het opeenvolgend fractioneren van het basis materiaal. Om dit te bekomen, wordt er aan de oplosbare bestanddelen een aangepast oplosmiddel toegevoegd (puur water of water/alcohol); de vaste bestanddelen worden eerst getritureerd met lactose totdat zij oplosbaar zijn om vervolgens op dezelfde manier gedeconcentreerd te worden.
– de dynamisatie: schudden van het product bekomen na elke vloeibare verdunning of trituratie voor de producten die nog onoplosbaar zijn.
° Het aantal keren dat er verdund en geschud wordt bepaalt de “potentie” ( bv. 15D, 30CH, 200K).
Zo komen wij tot de definitie van het homeopathisch geneesmiddel:
“Een homeopathisch geneesmiddel is vervaardigd vanuit een basis materiaal beschreven in een homeopathische monografie, volgens een homeopathische methode en toegediend aan een ziek levend wezen volgens het principe van “similia similibus curentur”. Het homeopathisch geneesmiddel heeft de mogelijkheid in zich om veranderingen teweeg te brengen in het gezondheidsevenwicht van dit levend wezen. Als deze veranderingen effectief plaats vinden en leiden tot een verbetering/volledige genezing van de gezondheidstoestand/ziekte(s), dan werkt het homeopathisch product als een geneesmiddel”
Tot zover de definitie.
In de praktijk komt het erop neer dat wij elke keer weer op zoek gaan naar het individuele van de patiënt. Deze individuele symptomen proberen wij dan te matchen met een homeopathisch geneesmiddel dat bij uittesten op gezonde personen gelijkaardige symptomen heeft teweeggebracht als die waar de zieke mee komt.
Door het behandelen van de zieke behandelen wij uiteraard de ziekte.
Homeopathische geneesmiddelen zijn voor het overgrote deel gemaakt van planten, mineralen of dieren. Wij gebruiken dus producten die de natuur ons biedt. Homeopathische geneesmiddelen zijn perfect combineerbaar met reguliere geneesmiddelen. Bij patiënten die op cardiovasculaire medicatie staan na bv. een doorgemaakt infarct kan ik bv. bij een bronchitis zonder probleem een homeopathisch geneesmiddel voorschrijven in plaats van antibiotica. Zoals ik al zei het is niet OF/OF, het is EN/EN. Daarom is het uiteraard zo belangrijk dat het voorschrijven van homeopathische geneesmiddelen in handen is van artsen en niet in handen van eender wie zonder enige medische vooropleiding zoals het het geval was voor de publicatie van het KB.
Gr
Léon Scheepers.
“° Het aantal keren dat er verdund en geschud wordt bepaalt de “potentie” ( bv. 15D, 30CH, 200K).”
En dan kunnen we eindelijk komen tot de essentie: de verdunningsfactoren die worden gehanteerd bij homeopathie.
15D komt overeen met een verdunning van 1:100 000 000 000 000 (1e+15), 30C(H?) met 1:1e+60 en 200K met het magistrale getal… ‘infinity’ op de google calculator, waarbij de K zou aanduiden dat het potje niet wordt ververst (de kosten aan glaswerk zouden idd nogal duur kunnen uitvallen). Dat laatste moet echter een foutje zijn, aangezien het aantal atomen in het waarneembare universum tamelijk beperkt is (geschat op slechts 1e+82). Laat ik de meest geconcentreerde (minst verdunde) 15D oplossing nemen. 15D wil zeggen dat 1µl (een piepklein druppeltje van een kubieke mm) ‘actief’ bestanddeel (merk op dat de beginconcentratie al niet gedefinieerd is) verdund moet worden naar 1000 000 000 (1 miljard) Liter, oftewel een volume van 1 miljoen kubieke meter. Dat moet dan wel heel proper water zijn wil de actieve stof (waar dus al geen molecule meer van overblijft in het flesje dat wordt verkocht) niet vergaan in de gigantische ruis van spoorelementen, zouten en andere contaminanten die natuurlijk aanwezig zijn in vele male hogere en MEETBARE concentraties (http://www.pennstatehershey.org/web/core/contaminants). 30C zou een verdunning zijn in een volume x miljard keer het volume van alle water op aarde (‘slechts’ 1e+20 Liter). Indien deze verdunningsfactoren correct zijn, en dit is de vorm van homeopathie die nu erkend wordt kan u mij niet kwalijk nemen deze cijfers en beslissingen samen met homeopathie compleet absurd te noemen. Als u deze gegevens wil toelichten, hoor ik het graag.
Geert
Homeopathie volgens de definitie het beschrijft is pure kwakzalverij. Niks grijs aan. Dat de wetgeving beter kan zal ik zeker beamen. Volledige transparantie van clinical trial resultaten ontbreekt en ondermijnt meer en meer de geloofwaardigheid ervan. Hier moet de wetgeving strenger. De interactie van medicatie met het menselijke systeem is ontzettend complex en klinische proeven, ook wanneer goed uitgevoerd, geven uiteraard nog steeds geen ultiem sluitende garanties op succes. Maar ze zijn tenminste gebaseerd op empirische onderzoek. “Alternatief” betekent zoveel als non-evidence based: er is nooit bewijs voor werkzaamheid of accuraatheid van de geponeerde stellingen/onderliggende theorieën gevonden, of vaak is al tot pleuris toe aangetoond dat het boeltje gewoon niet klopt. In die laatste categorie behoort homeopathie. Naast het feit dat er overheidsgeld zou gaan naar bedrog, wat volgens jou niet echt het geval is (oef!), krijgt deze vorm van oplichting een vals signaal van legitimiteit. Is onze bullshit tolerantiegrens dan zo verschillend? Mogen we dan niet verwachten dat terugbetalingen enkel gelden voor zaken waarvoor tenminste ENIGE ‘evidence’ voor handen is? Waarop moeten we ons anders nog baseren, anecdotes? Dan kunnen we vanaf nu ook ‘faith healers’ terugbetalen, of waarzeggers, die helpen mensen ook weet je wel (en je hoeft er geen 10 jaar voor te studeren). Waar trek jij de lijn?
(Sent from mobile device)
Het ruim aanbod aan argumenten overderkt mijn boodschap, vrees ik. Gezien het onderwerp gevoelig is, laten we elkaar eerst goed begrijpen. De kern van mijn pleidooi, int kort:
1) Ik meen dat elke conclusie voorbarig is in afwezigheid van grootschalige, kwalitatieve marktonderzoek naar de effectieve kost van die terugbetalingen.
2)Evidence Based Medicine is GEEN zwart-wit verhaal. (ik vind persoonlijk dat jij vooral daar wat kort door de bocht gaat.)
3)Ik zie geen mogelijkheid om terugbetaling op homeopathie ‘eenvoudig’ te verbieden en stel mij vragen bij de wenselijkheid ervan gezien het over privaat kapitaal gaat (dat ik weldegelijk als privaat beschouw, zolang de mogelijkheid van zorgkas bestaat)
=> verder ben ik dus echt geen verdediger van homeopathie…
Langere uitleg:
1) Puntje bij paaltje Ik meen dat elke conclusie voorbarig is in afwezigheid van grootschalige, kwalitatieve marktonderzoek. (Agreed dat stond minder duidelijk hier dan op fb-gesprek, maar dat is echt het belangrijkste van mijn argumenten)
(Uit de cijfers van Frederik meen ik ONDER VOORBEHOUD dat het economisch argument onvoldoende stand houdt om de kopzorgen en extra kosten te verantwoorden. Bovendien is dat argument een onafscheidbaar onderdeel van een veel breder debat.)
2) Mensen zweren bij hoog en bij laag op EBM. Het is zeker een onmisbare basis van hedendaagse geneeskunde maar Evidence Based Medicine is echter GEEN zwart-wit verhaal. . Geneeskunde blijft onvermijdelijk een menswetenschap met veel grijszones, dus zal statistiek altijd afhankelijk zijn van kwantificatief vermogen maar bovendien ook een vereenvoudiging en benadering weergeven. Het is een “shot at best”. Dit wél zwart-wit opvatten bedraagt risico’s (waarvoor ik waarschuw). Ik heb tal van voorbeelden op overschot om dit punt te verduidelijken, indien niet duidelijk?
3) Mede daardoor en mede door andere redenen, zie ik geen mogelijkheid om terugbetaling op homeopathie ‘eenvoudig’ te verbieden. Of het is alles, of niets. Het zou anders afbreuk maken tegen de funderingen zelf van EBM om louter op arbitraire basis daarover te beslissen. Terugbetaling op homeopathie verbieden maar bezoek psychotherapeut/massagetherapie/faciatherapie/acupunctuur wel terugbetaling toestaan, gaat niet. Maar daarmee open je een heel debat. De vragen stellen zich dan onvermijdelijk: Wat met randgevallen zoals agomelanine? Wat met langtermijn negatieve effecten die zwaarder doorwegen dan de korttermijn positieve zoals meer en meer bij benzo’s geargumenteerd? Quid met bias? Quid met empirische therapie? We kijken op tegen kosten die ons vermogen voorbij schieten als we de noodzakelijke studies willen houden om hierop antwoord te bieden. En moeten alle ziekenhuizen atheïst worden tot het bestaan van god bewezen wordt? Ik trek de logica nu misschien wel heel ver door, maar ik wil het benadrukken: eenvoudig of goedkoop gaat hier gewoon niet.
@ Hubert Couneson. 1,5-3 miljoen te veel (bron van cijfers? wetenschappelijke redevoering weet je wel). En met deze wet zal dat cijfer snel een pak meer worden, easy money! Ik vind legitimiteit geven aan dergelijke kwakzalverij hallucinant! Moeten deze homeopathische middelen de dure clinical trials doorstaan? Een publicatie bias of tekortkomingen in de huidige wetgeving wat betreft transparantie en vrijgeven van clinical trial data mag toch geen excuus zijn om dan maar de zuiverste larie te verdedigen? Dan moet de wet op geneesmiddelen gewoon strenger. We kunnen ons inderdaad niet permitteren water terug te betalen dat niks meer doet dan een placebo-effect. Ik vind niet dat de overheid leugens in stand moet houden, ongeacht hun populariteit. Hoe kan je zoiets nu verdedigen, dat gaat mijn pet ver te boven, ik beken.
en is er dan ook wetenschap die niet gebaseerd is op empirische data??? en antibiotica werkt, daar heb je niet steeds een antibiogram voor nodig. of toch, als kwaliteitscontrole voor de batch. Zo weet ik met bijna oneindige zekerheid dat er hersenen in mijn hoofd zitten, zonder dat ik ooit een hersenscan heb gehad. Kortom, Ik vind je betoog nogal demagogisch Hubert, ik durf zelf te betwijfelen of je je eigen praat zelf gelooft.
De pot verwijt de ketel om niet evidence based te zijn, zo zie ik jullie post. De economische onderbouw is onbestaand. Homeopathie wordt niet vergoed met publieke middelen, zoals Pieter Van Nuffel terecht opmerkte in zijn comment.
Als ik de cijfers mag geloven die Frederik mij gisteren doorstuurde, is de private terugbetaling voor alle soorten alternatieve geneeswijzen samen goed voor 13 miljoen euro. En daarbij is inbegrepen kiné-chiropraxie (wat voor lage rugpijn wel een beperkt doch bewezen nut kan hebben) en CONSULTATIES homeopathie. Consultaties bij (huis)artsen dus, waar je terugbetaling krijgt op basis van de medische expertise. Hij/Zij heeft ook 7 jaren gestudeerd en wordt verondersteld om de ernst van een pathologie te kunnen afwegen. Anders zouden andere ‘homeopathen’ (als in pre-Onkelinx’ kb) ook op een tussenkomst mogen rekenen. En daar gaat het tenslotte niet over in jullie artikel, het gaat over terugbetaling van geneesmiddelen, wat volgens mij met moeite boven de 1,5 miljoen gaat. Maar ok laten we zeggen dat het toch nog 3 miljoen zou zijn. De private financiering van gezondheidszorg is goed voor zo’n 9 miljard euro (in 2011). Dan is dat nog maar 0,03% ervan. Daar lig ik niet van wakker hoor. En voor zij die daar wel van wakker liggen, de optie van de hulpkas bestaat nog steeds. Dat is tenslotte zo’n 2,5 cent maandelijks/30 cent jaarlijks per capita…
Maar akkoord, de staat zou kunnen verbieden dat homeopathie terugbetaald wordt. Risico is dan wel dat het zeer arbitrair wordt wat wel of niet terugbetaald mag worden. Jah, enkel EBM terugbetalen dan, hoor ik je denken?
Enkel EBM als terugbetalingscriteria hanteren is 1) niet haalbaar, 2) niet ethisch en 3) verhoogt met massa’s de kost van de gezonheidszorg. Dan moet je ganse delen van de psychiatrie gaan schrappen omdat het eerder op empirie gebaseerd is, of in dezelfde lijn mag een antibiotica pas terugbetaald worden na antibiogram. Het zou ook veronderstellen dat er geen publication bias bestaat op medicatie, wat keihard wel het geval is. Dan moet de staat research rond medicatie ook nog eens zelf gaan bekostigen.. Dat alles samen zal nog een pakje duurder uitkomen dan die schrammele 3 miljoen euro.
Als je iets verwijt om niet evidence based te zijn, kan je best zelf evidence based te werk gaan. Dat lijkt me zo’n basisconcept dat ik het niet kan laten om jullie erop te wijzen, ongeacht dat ik zelf geen voorstander ben van homeopathie. Jullie artikel is al 223 keren geshared over facebook… ‘Terreinwinst voor twijfel’ zei je? Op die manier ontstaat twijfel in de eerste plaats, lijkt me.
De reactie van Hubert Couneson is zeer juist. Fijn toch dat er nog mensen zijn die nuance in een discussie kunnen brengen en niet meegaan in een reactionair betoog, ook al zijn zij “non – believer”. Al 32 jaar ben ik werkzaam als huisarts met een bijkomende opleiding in de homeopathische geneeskunde. Ik zie in mijn praktijk de klassieke huisartsen pathologie waaronder dus infecties van de bovenste luchtwegen, maag – darmontstekingen, blaasontstekingen, spierontstekingen, rugpijnen, problemen die kaderen in de psycho- sociale sfeer, etc. Kortom een gewone huisartsenpraktijk. Ik ben geaccrediteerd en ingeschakeld in de wachtpost van onze kring. Uit onderzoek van mijn profiel door het RIZIV blijkt dat ik een zeer afwijkend profiel heb wat betreft volume voorschriften van antibiotica, NSAID’s, anti – acida en psychofarmaca. Dit blijkt zo niet alleen voor mij te zijn maar voor alle leden van de Belgische beroepsvereniging UNIO Homeopathica Belgica. Een aantal jaren geleden ben ik met dit profiel naar het Kwaliteitsplatform Antibiotica gestapt. Het zou een eenvoudige oefeningen kunnen zijn om vanuit dit uitzonderlijk profiel onze praktijken te onderzoeken om te zien of onze praktijken effectief overeenkomen qua aangeboden pathologie met een conventionele huisartsenpraktijk. Dit voorstel werd afgewezen. Men vond ons verhaal interessant maar geen prioriteit om verder te onderzoeken. Raar toch!! Zou een wetenschapper juist niet geprikkeld moeten worden door dergelijke uitzonderlijke profielen. Hoe komt dat die huisartsen die homeopathie doen zoveel minder antibiotica voorschrijven? Niet dus. Gewoon het feit dat nog maar het woord homeopathie er mee tussen zit doet al op voorhand alle deuren dicht slaan. Over vooringenomenheid gesproken.
Wat betreft de Wet Colla.
Ik was er al bij in 1999 bij de eerste voorstelling van de wet Colla. Ik heb sinds december 2010 tot april 2014 alle 27 vergaderingen op het ministerie van Volksgezondheid bijgewoond. Ik mag dus met recht en reden zeggen dat ik weet waar ik over spreek. De wet Colla gaat niet over erkenning maar over registratie. De homeopaten zijn NIET erkend maar kunnen zich door de wet Colla, indien zij dat wensen, laten registreren indien zij beantwoorden aan de nodige kwalificaties. Zij moeten klassiek geneeskundig geaccrediteerd zijn en daarnaast een opleiding gevolgd hebben in de homeopathische geneeskunde aan een school die het internationaal erkende programma aanbiedt. Verder moet hij/zij per jaar 10CP’s bijscholing volgen in de homeopathische geneeskunde, uiteraard naast de 20CP’s van de reguliere geneeskunde. Dit allemaal om de veiligheid van de patiënt te garanderen. De lijst van geregistreerde beoefenaars moet ter inzage komen van de patiënten zodanig dat de patiënt weet dat hij/zij terecht is gekomen bij een beoefenaar die aan alle voorwaarden voldoet. Daar draait heel de wet Colla rond: registratie om de veiligheid te garanderen. Het is dus helemaal niet zo dat Onkelinx dat even vlak voor de verkiezingen door geduwd heeft. Dit KB is het gevolg van urenlang vergaderen in de schoot van de administratie van het ministerie van Volksgezondheid
Ik spreek echt de hoop uit dat de discussie rond homeopathie niet blijft vervallen in polarisatie …..of/of. Het is niet of/of, het is EN/EN. EN/EN is hetgeen wat de arts – homeopaat dagelijks toepast in de praktijk. Indien mogelijk met zachte middelen de patiënt vooruit helpen om bv. iatrogene effecten zoveel mogelijk te beperken en als dat niet opportuun is / niet aangewezen is, over te stappen op de reguliere geneeskunde.
Léon Scheepers
Huisarts – homeopaat.
Secretaris UNIO Homeopathica Belgica
Lid Kamer Homeopathie en Paritaire Commissie in het kader van de Wet Colla
U schrijft minder antibiotica voor, proficiat! Antibiotica werden misbruikt op dezelfde wijze dat doktersbriefjes misbruikt werden om niet te moeten bijzitten afgelopen zondag. In mijn ogen staat dat argument dus volledig los van homeopathie. Mss kan u ons vertellen wat u precies verstaat onder de term homeopathie?
Mooi stukje, maar het gaat te kort door de bocht ivm de terugbetaling. Het is niet zo dat in België belastinggeld van de sociale zekerheid gebruikt wordt om alternatieve geneeskunde terug te betalen. Het is wél zo dat wie zich aansluit bij een ziekenfonds (iets wat op zich niet verplicht is), sinds enkele jaren ook verplicht wordt om daar een aanvullende ziekteverzekering bij te nemen. En elke mutualiteit heeft terugbetaling van homeopathie in haar aanvullend pakket opgenomen (meestal 20 tot 30%, bij Partena 75%, cijfers van 2013).
De enige mogelijk uitweg om niet te betalen voor homeopathie is om je bij geen enkele mutualiteit aan te sluiten, maar bij de Hulpkas voor Ziekte en Individualiteitsverzekering. Dan betaal je sowieso niet voor een aanvullende ziekteverzekering en dus ook niet voor alternatieve geneeskunde (want die zit -gelukkig- nog niet vervat in de wettelijke/verplichte ziekteverzekering).
Het voorstel om te besparen op gezondheidszorg via alternatieve geneeskunde houdt dus geen steek.
Om te besparen binnen gezondheidszorg via alternatieve geneeskunde zal het inderdaad moeilijk worden dit te doen via de terugbetaling van de “medicatie (het water)” zelf. Wel zijn er mogelijkheden via nomenclatuur die ervoor gebruikt wordt. Denk maar aan de kiné die tevens osteopaat is (en dan hebben we het niet over de zogenoemde manuele therapie) of de huisarts is tevens homeopaat is,…
Voorts kan men zich de vraag stellen wat men verstaat onder publieke middelen. Iedereen die zich aansluit bij een mutualiteit draagt in feite bij aan de terugbetaling via de aanvullende ziekteverzekering. Trekken we dit verder dan draagt dus iedereen van deze groep ook bij aan de terugbetaling van alternatieve geneeskunde.
Voor godsdienst wordt er ook veel geld betaald door de gemeenschap ,wordt gedoceerd aan universiteiten, kerken,pastoors, bisschoppen,kardinaals, Vaticaans allemaal met gemeenschap geld. Wel geef me dan een bewijs dat God bestaat… Wat doe je met het bewijs van een Nobelprijswinnaar, of is da nu plots ne charlatan geworden omdat hij iets ontdekt en bewezen heeft??