DOOR HEIDI KNIPPRATH. De westerse media is dol op bizarre anekdotes uit het leven van de Japanner, maar heeft weinig oog voor de huidige Oost-Aziatische politieke situatie die precair is en ook op de westerse wereld een belangrijke impact kan hebben.

Heidi Knipprath

Begin mei zakten we achteruit in de zetel, want er was een nieuwe aflevering van Jani gaat. Op een ludieke manier hadden we reeds kennis gemaakt met het werk van brandweermannen, sociale werkers en zelfs porno-acteurs. Vol verwachting keken we uit naar een nieuwe aflevering die een blik zou werpen op een wereld die ons vertrouwder is dan die van porno-acteurs en brandweermannen: Japan. Gaandeweg de aflevering zakten we steeds dieper naar beneden van schaamte. Want vooral het leven van de niet-doorsnee Japanner werd belicht waarbij excentrieke scènes elkaar opvolgden: Japanse mannen met sekspoppen die ontroerd dansen op popmuziek van meisjesgroepen, handschoentelefoons en vrouwen die tegen betaling zich voordoen als vriendin van de o zo eenzame Japanse man. Voor diegenen die niet beter weten, is dit Japan.

Het tv-programma Jani gaat over Japanse sekspoppen

Te weinig aandacht voor regionale spanningen in de Aziatische regio

Toen twee weken geleden het rapport van Responsible Robotics verscheen met de waarschuwing dat seksrobots ethische risico’s inhouden, gebruikte de media opnieuw gretig foto’s van Japanse mannen met sekspoppen. Het zijn echter niet de sekspoppen waarvoor Japanners hun nachtrust laten, maar vooral regionale spanningen in de Aziatische regio. Toen ik vorige week mijn Japanse schoonfamilie na zeven jaar terug zag, vertelde ze blij te zijn dat we, ondanks de Noord-Koreaanse raketten, veilig waren aangekomen.

De regionale spanningen die oplopen tussen Noord-Korea, Zuid-Korea, de Verenigde Staten, China, Rusland en Japan worden weinig belicht in de Vlaamse media. Dit staat in schril contrast met de belangstelling die de Japanse media vrijwel dagelijks toont voor de IS, terrorisme in West-Europa en de politieke situatie in de Noord-Afrikaanse en Arabische regio.

Noord-Koreaanse raketten kunnen voortaan de Verenigde Staten bereiken

Noord-Korea vuurt reeds lang bij wijze van proef raketten af richting Japan. Deze raketten kwamen steeds netjes terecht in de Japanse Zee. Op het eerste gezicht is er dus weinig nieuws onder de zon. Sinds de Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un, aan de macht kwam in 2011, is echter het aantal lanceringen en kernproeven toegenomen. Bovendien beweert Kim Jong Un recent Intercontinental Ballistic Missiles (ICBM’s) te kunnen ontwikkelen die met inbegrip van een kernwapen de kust van de Verenigde Staten en dus ook Japan kunnen bereiken. Een raket moet officieel minimum 5500 kilometer afleggen om de naam van ICBM waardig te zijn. De laatste afgevuurde raket van 4 juli zou inderdaad technisch sterk genoeg geweest zijn om Alaska te bereiken. Bovendien bereikte deze raket een spectaculaire hoogte waar menig afweersysteem nauwelijks tegenop kan. De Verenigde Staten, om het eigen territorium te beschermen, voelen zich gedwongen op de opeenvolgende acties van Noord-Korea te reageren en doen daarvoor beroep op China.

China is de belangrijkste bondgenoot van Noord-Korea en verantwoordelijk voor 90% van de handel met Noord-Korea. China verkoopt o.a. voeding, luxeproducten en textiel aan Noord-Korea, terwijl Noord-Korea steenkool en ijzer verkoopt aan China. Economische sancties door China zouden de Noord-Koreaanse regering onder druk kunnen zitten. China zelf is gebaat met stabiliteit in de regio en wil absoluut vermijden dat de Verenigde Staten zijn positie versterkt in de regio door Noord-Korea binnen te vallen.

Om tijd te kopen en Noord-Korea onder druk te zetten, heeft China volgens de Japanse media de Verenigde Staten afgelopen april gevraagd honderd dagen te wachten met het uitvoeren van een interventie tegen Noord-Korea. Ondertussen werden de spanningen in de regio dagelijks nieuws in Japan, is er een waarschuwingssysteem via de (sociale) media ontwikkeld dat de Japanse bevolking op de hoogte brengt zodra een nieuwe raket wordt afgevuurd en werd eind april in Tokyo, na het afvuren van een raket, de metro meteen tot stilstand gebracht.

Verdeeldheid in de Oost-Aziatische regio

Rond deze tijd loopt de termijn van 100 dagen af. Het is dus spannend uitkijken naar de intenties van Trump. Is Trump tevreden met de druk die China heeft uitgeoefend op Noord-Korea? Hoewel China in februari besloot tijdelijk geen steenkool meer in te voeren vanuit Noord-Korea en de Chinese media zelfs openlijk voorstelde ook de olietoevoer lam te leggen, blijkt de handel met Noord-Korea met 15% toegenomen te zijn dit jaar. Voorlopig ziet het er naar uit dat economische sancties tegen Noord-Korea en tegen Chinese banken en bedrijven die Noord-Korea blijven steunen worden verder gezet. Maar ondertussen neemt de verdeeldheid in de Oost-Aziatische regio toe. China en Rusland pleiten voor een mortuarium van zowel Noord-Koreaanse kernproeven, raketlanceringen als militaire oefeningen van de Verenigde Staten in de regio. Ook Zuid-Korea, net als zijn noorderbuur in sterke mate economisch afhankelijk van China, is een grote voorstander van dialoog. De nieuw verkozen president Moon Jae In heeft daarom recent de uitrol van het Amerikaanse afweersysteem THAAD in Zuid-Korea geblokkeerd. Japan, waarvan het eigen afweersysteem nauwelijks opgewassen is tegen de nieuwe ICBM-technologie van Noord-Korea, wil liever geen oorlog maar lijkt niet langer meer in dialoog te geloven. Hierdoor komt Japan samen met de Verenigde Staten, wiens VN-ambassadeur Haley verdergaande acties niet uitsluit, tegenover Zuid-Korea, China en Rusland te staan.

Een beetje minder fascinatie voor bizarre anekdotes en meer aandacht voor ernstige berichtgeving over Oost-Azië zou een welkome afwisseling zijn.

In tegenstelling tot speculaties op de sociale media, geven de traditionele Japanse kranten voorlopig geen blijk dat een militaire interventie op komst is. China heeft niettemin al meermaals gewaarschuwd voor de consequenties van een militaire interventie, mocht deze toch plaatsvinden door de Verenigde Staten. Kim Jong Un heeft gedreigd bij een militaire interventie niet alleen de Verenigde Staten aan te vallen, maar ook zijn kernwapens op Japan te richten. Een reactie van Noord-Korea zal echter ook landen ver buiten de Aziatische regio raken. Hoewel we moeten hopen dat politieke leiders hiervan bewust zijn en diplomatieke onderhandelingen de overhand zullen nemen, is een ver-van-mijn-bed-show in Vlaanderen en andere Europese landen niet langer terecht. Een beetje minder fascinatie voor bizarre anekdotes en meer aandacht voor ernstige berichtgeving over Oost-Azië zou een welkome afwisseling zijn.

Gebruikte bronnen: The Japan Times, The Mainichi, Asahi Shinbun