DOOR JANTINE SPILT. De ijverige millenniumstudent gaat schuil achter zijn laptop, voortdurend voorovergebogen te tikken op het klavier. De docent kan amper zien wie er achter het scherm schuilgaat en voelt een grote afstandelijkheid. Maar het ongemak van de prof is niet het grootste probleem. Want wat doen die ijverige studenten achter hun laptop? En draagt dat bij aan hun studieresultaten?

Jantine Spilt

Het onderzoek van Mueller en Oppenheimer (2014) werpt licht op deze kwestie. Zij analyseerden de aantekeningen die studenten maakten tijdens het luisteren naar TED talks of lezingen over verschillende onderwerpen in drie verschillende steekproeven en maakten daarbij een vergelijking tussen zogenaamde “laptop studenten” en “pen & paper studenten”.

Onderzoek: Laptop of pen?

In de eerste studie wisten de laptop studenten gemiddeld 309,6 woorden te typen waarbij ze zoveel mogelijk letterlijk de woorden van de presentator overnamen. De pen & paper studenten schreven gemiddeld ‘slechts’ 173,4 woorden. Uit de analyse van de aantekeningen bleek verder dat de pen & paper studenten beduidend minder woorden letterlijk overnamen. Zij gaven de lezingen veel kernachtiger en in eigen woorden weer. Het beknopt weergeven in eigen woorden wijst er op dat ze de leerstof actief verwerkten. Na het beluisteren van de TED talks kregen studenten een toets voorgelegd. Wat bleek: de pen & paper studenten versloegen de laptop studenten met glans waar het ging om inzicht- of toepassingsvragen.

Schrijf niet alles woord-voor-woord op

In een tweede studie kreeg de helft van de laptop studenten de expliciete instructie om de lezing die ze te horen kregen zoveel mogelijk in eigen woorden weer te geven: “People who take class notes on laptops when they expect to be tested on the material later tend to transcribe what they’re hearing without thinking about it much. Please try not to do this as you take notes today. Take notes in your own words and don’t just write down word-for-word what the speaker is saying.”. De andere helft van de laptop studenten kreeg deze instructie niet. De instructie bleek niet te helpen. Uit een analyse van de aantekeningen van de studenten bleek dat de laptop studenten die de instructie kregen evenveel woorden letterlijk overnamen als de laptop studenten die de instructie niet hadden gekregen.

Met en zonder studietijd een week later

Ten slotte, in een derde studie, kregen studenten niet direct na de lezing maar een week later een toets voorgelegd. De helft van de studenten kreeg voorafgaand aan de toets 10 minuten de tijd om zijn of haar aantekeningen terug te lezen. De andere helft van de studenten kreeg geen studietijd en maakten meteen de toets. Wat bleek: de pen & paper studenten die 10 minuten studietijd hadden gekregen behaalden de beste resultaten. Er waren geen verschillen tussen de pen & paper studenten die geen studietijd hadden gekregen, de laptop studenten die geen studietijd hadden gekregen en de laptop studenten die wel studietijd hadden gekregen.

Volgens de onderzoekers moet het gebruik van laptops in de collegezaal met een gezonde dosis scepsis bekeken worden.

De titel van het onderzoeksartikel is tevens de conclusie: The Pen Is Mightier Than The Keyboard. Volgens de onderzoekers moet het gebruik van laptops in de collegezaal met een gezonde dosis scepsis bekeken worden.

Ik maakte kennis met het onderzoek van Mueller en Oppenheimer door de blog van Paul Kirschner ‘Typen of schrijven’. Kirschner geeft verschillende verklaringen voor de gevonden resultaten en bespreekt ook resultaten van hersenonderzoek bij jonge kinderen.