DOOR JEROEN SEGERS. Wintersemester, Mensa, AStA,… Het zijn slechts enkele begrippen waarmee ik de voorbije maanden als Erasmusstudent in het Duitse Germersheim erg vertrouwd raakte. Duitsland is natuurlijk een buurland van België, maar toch heb ik de laatste maanden grote verschillen met België kunnen vaststellen.

Geen blokperiode? Help!

Een eerste verschil werd me al vrij snel duidelijk. Toen ik afgelopen zomer mijn vertrek naar Duitsland aan het plannen was, ontdekte ik dat het academiejaar aan de Johannes Gutenberg-Universität in Germersheim pas in oktober van start zou gaan. Een academiejaar in Duitsland ziet er namelijk helemaal anders uit dan in België. Zo bestaat er in Duitsland überhaupt niet zoiets als een academiejaar, want er wordt niet in bachelorjaren, maar in bachelorsemesters gerekend. Hierbij heet het semester dat van oktober tot februari loopt het Wintersemester en het semester van april tot juli het Sommersemester.

Aangezien het Wintersemester pas in oktober begint, is het semester natuurlijk ook later gedaan dan in België. Daardoor vinden de examens niet in januari plaats, maar in februari. Toen ik te horen kreeg dat er aan mijn universiteit – en overigens aan veel Duitse universiteiten – geen blokperiode bestond, was ik stomverbaasd. Op het eerste gezicht leek en lijkt zo’n systeem onoverkomelijk, want hoe bereiden Duitse studenten zich dan op een examen voor? En wanneer vinden ze de tijd om te blokken? Ondertussen ben ik er echter van overtuigd dat het Duitse systeem een positieve invloed kan hebben. Zo kan het studenten bijvoorbeeld ertoe aanzetten om hun leerstof gedurende het hele semester goed bij te houden. Discipline is immers essentieel om te kunnen slagen in het hoger onderwijs en laat het net dat zijn wat de Duitsers typeert. Een gelijkaardig systeem in België invoeren zit er volgens mij niet meteen in. Hierbij kun je je dan afvragen of Belgen minder discipline hebben dan Duitsers. Het antwoord op die vraag laat ik graag in het midden.

“Bah, politiek!”

Wist jij dat de datum 9 november in verschillende opzichten van groot belang is geweest voor Duitsland en zijn geschiedenis? Een Duitse jongere zou deze vraag probleemloos kunnen beantwoorden en verder toelichten, omdat ze op school veel meer politieke vorming krijgen dan wij. Dat blijkt ook uit de Vorlesungen van het vak Politische Reden zu Deutschland und Europa, waarbij we in een groep van een 20-tal studenten bekende speeches van vooraanstaande politieke figuren uit Duitsland en Europa bespreken. In deze lessen is me vooral opgevallen dat mijn Duitse medestudenten zich veel meer van de politieke geschiedenis van hun land bewust zijn dan Belgische jongeren. Een nationale instelling in Duitsland die ongetwijfeld aan de basis ligt van die goede politieke vorming is de Bundeszentrale für politische Bildung. Zij heeft immers als doelstelling om met boeken, video’s en evenementen de burgers over Duitsland en zijn politieke geschiedenis te informeren. Jammer genoeg kan ik me niet van de indruk ontdoen dat politieke vorming bij veel Belgische jongeren een lacune is die, wat mij betreft, dringend zou moeten worden opgevuld. Een voedingsbodem voor politieke participatie van jongeren is namelijk onontbeerlijk in een democratie.

Zijn er ook parallellen te trekken?

Vanzelfsprekend zijn er ook veel gelijkenissen tussen de beide buurlanden. Zo bestaat er aan Duitse universiteiten bijvoorbeeld ook een soort studentenvertegenwoordiging, namelijk de Allgemeine Studierendenausschuss of kortweg AStA. Die organiseert vaak feestjes in de Mensa, die meestal ook een groot succes zijn en me altijd zullen bijblijven!

Wat de eetgewoonten betreft, vind ik ondanks alle clichés dat Belgen en Duitsers heel wat gemeenschappelijk hebben. Zo staan er in de Mensa (studentenrestaurant van de universiteit) regelmatig Pommes (frieten) of kroketten met een sappig stuk vlees op het menu. Toch heb ik kunnen vaststellen dat Duitsland er soms ook vreemde eetgewoonten op nahoudt. Enkele weken geleden werden ons bijvoorbeeld aardappelen met… pannenkoeken en een groentesausje eroverheen geserveerd. Afgezien van die – toch wel ongewone – combinatie kan het eten in de Mensa me over het algemeen wel bekoren. En nee hoor, de Duitse keuken bestaat al lang niet meer alleen uit Bratwurst en Sauerkraut.

Tot slot heerst in Duitsland net als in België natuurlijk ook de traditie van de kerstmarkten. Een bezoekje aan enkele kerstmarkten mocht dus zeker niet ontbreken. Hierbij hebben we wel gemerkt dat de Duitse kerstmarkten veel groter zijn dan de Belgische en daarbovenop vind je in Duitsland vaak ook unieke kerstcadeaus. Zo herinner ik me bijvoorbeeld een kerstkraampje waarin chocolade in de vorm van gereedschap werd verkocht. Zo’n chocoladen hamer of tang is toch wel iets heel speciaals om als verrassing onder de kerstboom te leggen. Een bezoek aan een Duitse kerstmarkt is dus ongetwijfeld een aanrader!

Wat talrijke oud-Erasmusstudenten me vooraf vertelden, klopt ook: Het Erasmusverblijf vliegt voorbij! Er resten me nog slechts enkele weken voordat ik terugkeer naar België. Ik zal er de komende weken dan ook met volle teugen van genieten, want één ding is zeker: Een Erasmusverblijf is zowel op persoonlijk als op professioneel vlak een verrijking.